یکی از مفاهیم سیاسی- اجتماعی که امروزه کار برد زیاد پیدا کرده است مفهوم جامعه مدنی است اگر درگذشته فیلسوفان به دنبال مدینه فاضله بودند وتئوریهای گوناگونی برای رسیدن به آن مطرح می کردند، امروز به جای مدینه فاضله جامعه مدنی نشسته است در جامعه شناسی سیاسی و به دنبال آن در محافل آکادمیک و مراکز راهبردی جامعه مدنی محور بحث ها وگفتگوها است. ایجاد، گسترش، شیوه های صیانت وتقویت جامعه مدنی وکارکردهای که در رشد وارتقای جامعه دارد از اموری است که محوربحث ونظر واقع می شود.
در جامعه ای با مختصات جامعه ما که از حالت بسته وسنتی به حالت باز ومدرن حرکت می کند خواه ناخواه مسئله جامعه مدنی مطرح می شود وطرفداران آن از ضرورت، کارکردهای مثبت وتقویت آن سخن می گویند ومخالفان آن با تمسک به دلایل دیگر به نقد ورد آن می پردازند.
فصلنامه آفاق براساس رسالتش که روشنگری نسبت به مسائل فکری واجتماعی وآگاه سازی جامعه نسبت به فرصتها وچالشهای فراروی آن، است این بار به مسئله جامعه مدنی پرداخته است وتلاش کرده است ابعاد آن را واکاوی نماید وبه زبان ساده، تصویر روشن از ماهیت وکارکرد آن در دسترس جامعه فرهنگی کشور قرار دهد تا در داوری وتصمیم گیری نسبت به آن گرفتار اشتباه نشویم.
در این سرمقاله نگاهی هرچندگذرا نسبت به برخی از پرسشهای مربوط به این موضوع خواهیم داشت وتفصیل وبسط آن را به مقالات این شماره واگذار می کنیم.
در این شماره با این مطالب همراه شما هستیم:
جامعه مدنی چیست؟ / محمدحسین صادقی / 17
جامعه مدنی و جامعه دینی؛ تعارض یا سازگاری؟ / محمدعلی فکوری / 25
تطورات در مفهوم جامعه مدنی و ارتباط آن با جامعه دینی / عبدالحسین نوری / 62
رهیافت به جامعه مدنی اسلامی و گذر از جامعه مدنی غربی/ محمدصادق عادلی/ 81
افغانستان، گذر از قومیت به مدنیت / عصمت الله فتحی / 120
