اسلام و قوم‌گرایی

از پديده‌هاي غم انگيز و دردآور جامعه ما كه همچون غده چركين در كالبد جامعه روييده و ريشه دوانيده است و همواره روح جامعه را مي‌آزارد، پديده قوم‌گرايي است. همه كساني كه در جامعه ما زندگي مي‌كنند و در عرصه‌هاي سياسي، اقتصادي و فرهنگي حضور داشته و به كانون‌ها و مراكز قدرت، ثروت و مكنت گذرشان افتاده است، چهره زشت و زننده اين پديده شوم را به خوبي ديده و لمس كرده‌اند. كارشكني‌ها يا كار گشايي‌هايی كه در ادارات دولتي بر اساس معيار قوميت صورت مي‌گيرد، تبعيض‌ها و ترجيح‌هاي قوم‌گرايانه در گزينش افراد در وزارتخانه‌ها و سفارتخانه‌ها، توزيع امكانات دولتي و ملي به صورت نابرابر در مناطق گوناگون بر پايه تفكر قومي ، رفتار خشن و غير عادي در عرصه‌هاي امنيتي و پوليسي در قبال اقوام ديگر و… برخي از نمودها و نمونه‌هاي رسوخ و رخنه آفت قوم‌گرايي در زندگي اجتماعي است.
طبيعي است كه جامعه گرفتار در چنين چنبره تنگ و تاريك هيچگاه امكان رشد و توسعه پيدا نخواهد كرد. زيرا نخستين شرط توسعه مادي و تعالي معنوي جامعه نگاه كلان و همه جانبه مديران و دست اندركاران و نيروهاي فرهيخته آن به مسايل و مشكلات و راه حل‌هاست. جامعه‌اي كه تصميم‌گيرندگان آن توان تفكری فراتر از قبيله و قوم خود نداشته باشند، هيچگاه نمي‌توانند در سطح يك ملت با اقوام گوناگون، سياستگذاري و برنامه‌ريزي كنند و در مرحله اجرا درست عمل نمايند.
اين شماره آفاق را به موضوع قوم‌گرايي اختصاص داديم تا با واكاوي از علل و عوامل اين پديده، آسيب‌هاي آن را شناسايي و راه‌هاي برون رفت از آن را جستجو نماييم. باشد كه گامي هر چند كوچك براي رشد جامعه خويش برداشته باشيم.

عناوین این شماره:

سرمقاله / سید موسی صدر / ص 5

شکل‌گيري و تحول رفتار قوم‌گرايانه / رابرت آکسلراد و راس. اي. هاموند/ ترجمه: علي الهامي / ص 14

از« خود» تا «ديگري» / سيد ذبيح¬الله هاشمي¬نژاد / ص 32

قوم‌گرايي و پيدايش بحران‌هاي اجتماعي / محمدعلي فكوري / ص 42

قوم گرايي در منظر عقل ودين / سيد موسي صدر / ص 70

اسلام و قوم‌گرايي / محمد محقق بلخي / ص 86

آثار قوم‌گرایي / داكتر سيد عبدالحميد معصومي / ص 94

راهكار ديني گذر از قوميت به امت / سيد ابراهيم سجادي / ص 105

گزارش کتاب «الفکر القومي اسلامياً و تاريخياً» / سيد حبيب الله طاهري / ص 146

مقالات مرتبط

دین و زندگی
دین و دولت
اسلام و دموکراسی